In 2024 zijn er verschillende therapievormen die effectief worden ingezet voor de behandeling van uiteenlopende psychische problemen. Afhankelijk van de specifieke behoeften van de patiënt en de aard van hun klachten, kunnen therapeuten verschillende benaderingen toepassen. Hieronder bespreken we samen met Gaby van Sterke Basis vijf veelgebruikte therapievormen die in 2024 worden toegepast.
1. Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Cognitieve gedragstherapie (CGT) blijft ook in 2024 een van de meest toegepaste en effectieve vormen van therapie. CGT richt zich op de manier waarop gedachten, gevoelens en gedragingen met elkaar verbonden zijn. Het doel van deze therapie is om negatieve denkpatronen te identificeren en te veranderen, zodat patiënten beter kunnen omgaan met uitdagingen in hun leven.
CGT wordt ingezet voor de behandeling van verschillende psychische aandoeningen, waaronder angststoornissen, depressie, eetstoornissen, en verslavingen. Een van de redenen waarom CGT zo populair blijft, is omdat het over het algemeen kortdurend is en gericht op het oplossen van specifieke problemen. In 2024 zien we ook een groeiende toepassing van online CGT, waarbij patiënten op afstand therapie kunnen volgen via digitale platforms.
2. Mindfulness-based Cognitive Therapy (MBCT)
Mindfulness-based Cognitive Therapy (MBCT) is een therapievorm die CGT combineert met mindfulness-technieken. MBCT is ontwikkeld om terugval bij depressie te voorkomen, maar wordt nu ook vaak ingezet voor de behandeling van angststoornissen, stress en zelfs chronische pijn. De nadruk ligt op het bewust worden van gedachten en gevoelens zonder er direct op te reageren, wat helpt om negatieve denkpatronen te doorbreken.
In 2024 blijft MBCT populair omdat steeds meer mensen mindfulness omarmen als een manier om met dagelijkse stress en spanning om te gaan. De therapie leert patiënten hoe ze aanwezig kunnen zijn in het moment en minder gevangen raken in hun gedachten. Dit maakt MBCT tot een effectieve behandeling voor mensen die kampen met aanhoudende stress of die terugvallen in negatieve denkpatronen willen voorkomen.
3. EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing)
EMDR blijft ook in 2024 een populaire en krachtige therapievorm voor de behandeling van trauma’s en posttraumatische stressstoornis (PTSS). Zoals eerder beschreven, werkt EMDR door traumatische herinneringen te verwerken met behulp van oogbewegingen of andere bilaterale stimulatie. Deze techniek helpt het brein om vastgelopen herinneringen opnieuw te verwerken, wat leidt tot een vermindering van de emotionele lading van het trauma.
Hoewel EMDR vooral bekend staat om de behandeling van PTSS, wordt het ook steeds vaker ingezet bij de behandeling van andere psychische klachten, zoals fobieën, angststoornissen en depressie. De effectiviteit van EMDR, in combinatie met de relatief korte behandelduur, zorgt ervoor dat het in 2024 een veelgebruikte therapie blijft.
4. Dialectische gedragstherapie (DGT)
Dialectische gedragstherapie (DGT) is een vorm van therapie die speciaal is ontwikkeld voor mensen met borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS), maar inmiddels wordt ingezet bij diverse psychische problemen, zoals chronische suïcidaliteit, eetstoornissen, en verslavingsproblematiek. DGT combineert elementen van CGT met mindfulness en richt zich op het leren omgaan met intense emoties en interpersoonlijke conflicten.
In 2024 zien we een bredere toepassing van DGT voor mensen die moeite hebben met emotie-regulatie. De therapie leert patiënten vaardigheden aan op vier belangrijke gebieden: mindfulness, emotie-regulatie, interpersoonlijke effectiviteit en het verdragen van frustratie. Door deze vaardigheden te trainen, kunnen patiënten beter omgaan met hun emoties en impulsen, wat bijdraagt aan een stabieler en gezonder leven.
5. Acceptance and Commitment Therapy (ACT)
Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een relatief nieuwe, maar snel groeiende therapievorm die in 2024 veel wordt toegepast. ACT richt zich op het accepteren van onvermijdelijke negatieve gedachten en gevoelens, in plaats van ze te vermijden of te bestrijden. Het doel is om patiënten te helpen een betekenisvol leven te leiden, zelfs in het licht van uitdagingen en ongemakken.
In ACT leren patiënten om flexibel om te gaan met hun gedachten en emoties door middel van technieken zoals mindfulness en cognitieve defusie (het loskoppelen van gedachten van emoties). ACT wordt gebruikt voor de behandeling van diverse aandoeningen, waaronder angst, depressie, chronische pijn en stress. De focus op acceptatie en het vinden van persoonlijke waarden maakt deze therapie bijzonder geschikt voor mensen die vastzitten in een constante strijd met hun gedachten of emoties.